Het jaar 2020 zal voor veel mensen wereldwijd ingaan als één van de meeste bizarre jaren uit hun leven. De coronapandemie zorgde voor veel leed en legt nog steeds het openbare leven grotendeels plat.
Tekst: Rob Buchholz | Beeld: Leon Vrijdag
Harry Lücker en Bas Nollé maakten het menselijk leed als journalisten van Omroep Venlo van dichtbij mee. Dat gebeurde terwijl ook hun eigen leven op de kop stond. Niet alleen werden beide heren voor de eerste keer vader. Het waren geboortes met een ruw randje. De zoon van Harry Lücker bleek al vrij snel na de geboorte met serieuze hartproblemen te kampen. Bas Nollé zag, terwijl hij vol spanning op de komst van de baby wachtte, de gezondheid van zijn moeder ernstig achteruitgaan. Zij overleed een kleine twee weken na de geboorte van het kindje. Nu kijken Harry en Bas terug op een bizar jaar. Een bewogen jaar met een lach en een traan.
Eerste Venlose besmetting
Eerst terug naar eind februari, begin maart van dit jaar. Corona rukt op in Europa. Nederland krijgt op 27 februari te maken met de eerste besmette persoon. Toch zien velen het nog als een ver-van-mijn-bed-show. Niemand kan raden of vermoeden hoe onwerkelijk en bizar de rest van het jaar zal verlopen. In Venlo is een leerling van het Valuascollege begin maart – na een vakantie in Italië – de eerste besmette persoon. “Voor ons was duidelijk dat we hier in het journaal aandacht aan moesten schenken,” zo herinnert Bas Nollé zich. Hij belde met Onderwijs Gemeenschap Venlo & Omstreken (OGVO) voor meer informatie. De onderwijsgemeenschap was echter minder blij met deze aandacht. “Is dat nieuws?”, zo kreeg Bas te horen. “Als jullie hier persé aandacht aan willen schenken, ga je gang.” Bas: “Natuurlijk waren ze niet blij de eerste binnen de gemeente Venlo te zijn. Bovendien had toen nog niemand door, hoe zeer dit virus het leven over de hele wereld zou veranderen. Dus ook in Venlo. En ja, dat was dus nieuws.”
Profetische woorden
De verhalen uit andere landen drongen via diverse kanalen binnen. Veel mensen relativeerden de berichten. De redactie van Omroep Venlo nam corona toch al snel mee in het overleg. “Ik vroeg mij tijdens een meeting af hoe groot dit probleem zou worden,” aldus Harry Lücker. “Daarop reageerde mijn collega Thijs Pennings nuchter en gevat met de opmerking: ‘Als je in de toekomst wilt kijken, moet je bij het journaal de ontwikkelingen in Italië en België volgen. Dat staat ons ook te wachten.’ De woorden van Pennings bleken van profetische waarde.
13 maart
Enkele dagen voor de eerste grote persconferentie van zondag 15 maart behaalde Bas Nollé zijn diploma Journalistiek. Bovendien zou hij samen met zijn schoonfamilie dat weekend er even tussen uit gaan: naar België. Door de extreme stijging van het aantal besmettingen in dat land, zagen ze daar toch maar van af. Op diezelfde dag stond de talkshow Nedinscoplein voor de eerste keer volledig in het teken van corona. Te gast waren burgemeester Antoin Scholten en de Venlose microbioloog Arjan Langen. Op de vraag of er een lockdown zou komen, klonk toen nog een volmondig ‘nee.’
Verlaten stad
Dan wordt het zondag 15 maart. De dag van de eerste grote persconferentie van premier Mark Rutte. De dag waarop de intelligente lockdown ingaat. De dag dat veel Nederlanders plots de ernst van de situatie inzien. Bas: “Ik voelde aan dat dit een historische dag zou worden. Direct na afloop van die persconferentie ben ik in het centrum van Venlo met mijn mobiele telefoon opnames gaan maken van kasteleins die hun terras opruimden en van mensen die rustig hun laatste biertje dronken. Alle horecazaken moesten direct om zes uur sluiten. Er heerste een gelaten stemming van: ach, dit moet nu even. Die lockdown duurt toch maar drie weken, zo dachten velen. Maar de sfeer was tevens surrealistisch. In recordtijd werd het stil in de stad. Echt stil. De mensen gingen naar huis. Geen geroezemoes meer. Geen geschreeuw. Geen glasgerinkel. De straten en pleinen waren plotseling leeg. De stad was stil en verlaten. De beelden daarvan zijn nu al essentieel voor de geschiedenis van Venlo.” Collega Harry knikt: “De coronapandemie is het hoog water van deze tijd (refererend aan de berichtgeving rondom de watersnoodramp in 1993 en 1995). Iedereen had een verhaal. Alles leek belangrijk. Waar onze uitzendingen normaal een minuut of acht tot tien duren, daar liep dat in het voorjaar al snel op richting een kwartier.”
Relevantie
Omroep Venlo mocht opnieuw haar relevantie voor de inwoners van de gemeente bewijzen. Bij de NOS zagen mensen het landelijk nieuws. De gebeurtenissen van om de hoek was een taak voor de lokale zender. De verlaten straten, videoboodschappen voor familieleden die geen bezoek mochten ontvangen, wanhopige ondernemers, de pijn van mensen die hun geliefden niet in het verpleeghuis mochten opzoeken en de keiharde realiteit vanuit VieCuri. Harry: “We moesten nu inderdaad laten zien wat we waard waren. We merkten aan reacties en cijfers van de website hoe enorm veel mensen het lokale nieuws via Omroep Venlo volgden. Via Facebook keken veel meer mensen naar Nedinscoplein dan gebruikelijk en in maar bezochten ruim1,1 miljoen mensen onze website. Dat was een ongekend hoog aantal. Ter vergelijk: in 2019 wisten we in geen enkele maand boven het aantal van 700.000 bezoekers uit te komen.”
Negatieve reacties
Vanaf het moment dat laat in het voorjaar de maatregelen voor de eerste keer versoepeld werden, ontstonden de eerste negatieve reacties. “Er kwamen op onze Facebookpagina berichten van mensen die de verhalen over corona meer en meer in twijfel gingen trekken, “ aldus Bas. “Het aantal, de intensiteit en de heftigheid is in die maanden daarna steeds verder toegenomen. Ik lees dat soort reacties echt niet meer. Het gaat nergens over” Harry zegt daarop aanvullend: “Bepaalde groeperingen zien ons als onderdeel van een systeem dat leugens vertelt en het volk van alles opdringt. Wij baseren ons puur op cijfers van het RIVM en VieCuri. Dat zijn feiten, geen verzinsels. Maar een bepaalde groep is helaas in een alternatieve waarheid gaan geloven of zelf voor deskundige gaan spelen. Daar heb je als serieus nieuwsmedium in deze tijd mee te maken. Helaas.”
Geen gezonde levensstijl
Corona. Lockdown. Anderhalvemeter maatschappij. Mondkapjes. Maatregelen. Allemaal termen die afgelopen zomer plotseling van minder belang werden toen zowel Harry als Bas vader werden van hun eerste zoon. Jones Nollé zag op 4 juni het levenslicht. Jan Lücker volgde op 20 augustus. Bas nam een week vrijaf. Harry koos voor vijf weken verlof. Het was een periode waarin het kon. Tijdens de zomermaanden is de intensiteit van het nieuws traditioneel lager en draait Omroep Venlo al jaren op een alternatieve programmering. Bovendien was het coronavirus over haar eerste hoogtepunt heen. Sterker, het virus zorgde er voor dat alle festivals en evenementen in de gemeente Venlo werden afgelast. Kortom: nog minder nieuws dan in andere jaren. Voor Bas zat er een extra uitdaging in zijn aanstaande vaderschap. Zijn moeder was ernstig ziek en het was haar grootste wens om haar kleinkind te mogen vasthouden. Die wens kwam uit, maar een kleine twee weken later overleed ze. Zestig jaar jong. Bas: “Ik ga er niet over liegen: mijn moeder had een drankprobleem en was een kettingroker. Een allesbehalve gezonde levensstijl en haar fysieke toestand ging al geruime tijd achteruit. De boodschap dat ze oma zou worden, zorgde voor veel emoties. Op enig moment heb ik haar duidelijk gemaakt dat als ze haar kleinkind wilde zien, ze anders moest leven. Ik vroeg haar: hoe denk je ooit iets met je kleinzoon te kunnen gaan doen, als je lichamelijk een wrak bent? Die boodschap kwam binnen en ze is toen aan zichzelf gaan werken.”
Geboortekaartjes en rouwkaarten
Een mooie ontwikkeling, maar onverwacht sloeg het noodlot toch toe. “Moeder voelde zich niet goed en moest bloed ophoesten. Na maanden van onderzoek bleek ze tumoren in haar hoofd te hebben. Dat bericht zorgde vanzelfsprekend voor nieuwe en andere emoties. Ze ging plotseling hard achteruit. In een tijdsbestek van een paar dagen veranderde de boodschap van de artsen van ‘we kunnen nog levensrekkend handelen’ in ‘ze heeft nog maar een paar dagen te leven.’ Grote vraag was toen: zou ze de geboorte van Jones meemaken? Alles bij elkaar was dat natuurlijk wel wrang. Toen ze eindelijk weer een doel had om gezonder te leven, werd ze ernstig ziek. Ja, daar kan ik wel heel kwaad om worden. Waarom? Ze wilde haar leven beteren en toen overkwam haar dit. Het was een emotionele tijd waarin ze al vaak bezig was met afscheid nemen. Ze keek de baby bijna uit de buik van mijn vriendin. Die paar dagen werden gelukkig een paar weken. Zo heeft ze gelukkig Jones vrij snel na de geboorte nog in haar armen kunnen houden. Daarna zagen we de fut uit haar lichaam verdwijnen en is ze op 17 juni overleden. De storm geboortekaartjes die we ontvingen was nog niet gaan liggen of de rouwkaarten kwamen in de brievenbus. Dat voelde allemaal heel erg dubbel. De beste verwerking van het verdriet van haar overlijden was om Jones uit de box te pakken.”
Hartklachten
Ook Harry Lücker belandde na de geboorte van zijn zoon Jan in een emotionele achtbaan. De baby kwam 20 augustus op de wereld en er was geen enkel signaal dat het mis kon gaan. “Na vijf weken constateerde de arts van het consultatiebureau enige ruis rondom het hart van Jan. Vanaf dat moment kwamen wij als gezin in een slechte film waar anderen het scenario voor hadden geschreven. Jan werd met de ambulance naar het ziekenhuis in Maastricht gebracht. Niet omdat de situatie heel erg alarmerend was, maar dat ze hem, indien nodig, medische zorg konden bieden. Een operatie aan zijn hart was noodzakelijk, maar dat bleek daar toch niet mogelijk te zijn. Mee naar huis nemen was ook geen optie. De echte specialisten zaten in Leiden en hij moest met spoed daar naar toe vervoerd worden. Vanaf dat moment werd mij echt duidelijk hoe kritiek de situatie was. Mensen vroegen mij wel eens of ik in paniek ben geraakt. Mijn antwoord luidde dan steevast: nee hoor. Jan is in handen van de beste specialisten op dit gebied in Nederland. Na een week waren we weer thuis. Ooit moet hij nog twee nieuwe hartkleppen krijgen, maar gelukkig is er nu geen dreigende situatie meer. Het was een compleet bizarre week, maar nu genieten we weer volop van hem. Voor ons is het kindje Jan. Niet het patiëntje Jan. We behandelen hem als een gezonde baby en genieten van hem. Het verhaal van die bizarre week hebben we wel met foto’s en korte aantekeningen vastgelegd in een plakboek. Dan kan hij ooit zelf lezen wat er vijf weken na zijn geboorte allemaal met hem is gebeurd.”
En dat gebeurde dus allemaal in een periode die voor Harry en Bas waarschijnlijk één van de meest turbulente jaren in hun vak als journalist zal zijn. Het nieuws blijft, mede door de harde lockdown die op 14 december werd afgekondigd, gewoon doorgaan. “Bij de tweede lockdown in oktober merkten we al dat veel zaken een herhaling van zetten werden,” zo kijken de twee nu terug. “Natuurlijk is en blijft corona het nieuwsitem, maar het is soms minder urgent dan in het voorjaar. Die eerste weken waren echt bizar omdat niemand zich realiseerde wat er op ons afkwam. Als we toen wisten wat we nu weten…… Een virus was altijd iets van verre landen. Nu gebeurde het met alle gevolgen in ons eigen Venlo. Dat blijven we volgen als lokaal medium. Want hoe het zich precies gaat ontwikkelen, weet nu nog niemand.”
