Deze week in onze nieuwe rubriek KunstVanbinnen glaskunstenares Anneke van den Hombergh. Na het overlijden van haar eerste man, Twan Mientjes, zocht Anneke een uitlaatklep. Dat werd de glaskunst. “In de beginperiode liet ik me door niets afleiden; als ik aan een werk begon dan moest het ook af.”
Tekst: Jac Buchholz | Beeld: Egon Notermans (Zebra Fotostudio’s)
De glaskunst. Niet het meest makkelijke materiaal. Zeker niet voor iemand die lang geen artistieke ambities had. Anneke van den Hombergh begint te lachen als haar wordt gevraagd of ze al op jonge leeftijd wist dat ze kunstenaar wilde worden. “Nee, zeker niet. Ik woon inmiddels alweer heel lang in Venlo, maar kom oorspronkelijk uit Grubbenvorst, uit een boerengezin. Hard werken, voor kunst was weinig belangstelling, dat zit dus niet in mijn genen. Hoewel mijn moeder wel eens zei dat ik iets met mijn handen moest gaan doen. Maar of ze glaskunstenares worden bedoelde, betwijfel ik.”
Spel van de kleuren
Het was haar eerste man die haar wegwijs in de kunst maakte. “Twan was in alles wat met kunst te maken had geïnteresseerd. Zeker als we op reis gingen wilde hij zo veel mogelijk zien. Ik vond het al snel ook interessant, maar niet alles. Wel weet ik dat ik toen al gefascineerd raakte door met name gebrandschilderde en glas-in-loodramen in kerken en gebouwen. Het spel van de kleuren, van de lichtinval.” Verder verdiepte ze zich er echter niet in.
Reorganisatie
Dat kwam pas later, na het overlijden van Mientjes. Anneke zocht afleiding, een hobby. Dat werd een cursus glassnijden. “Waarom juist die specifieke cursus weet ik eigenlijk nog steeds niet. Vanwege het glas in de kerken dat me zo aansprak wellicht. Maar een echte aanleiding was het niet. Waarschijnlijk zat het ergens in me en kwam het er op dat moment uit.” Na die cursus was ze jarenlang hobbymatig actief als glaskunstenaar. Tot er bij het bedrijf waar ze toen in een commerciële functie werkte een reorganisatie plaats vond. “Dat was eind 2014. Samen met mijn huidige man Henk heb ik toen besloten zelfstandig mijn bedrijf in glaskunst op te richten. Ons huis is daar vervolgens op afgestemd. Het was best eng om nog op hogere leeftijd die sprong te nemen.”
Kunstboeken
Het was onder meer een gesprek met een kunstkenner die haar het zetje in die richting gaf, vertelt ze. “Die zag, ondanks mijn wat andere achtergrond, in mij wel degelijk een kunstenaar. Juist wel, zei hij, omdat je buiten de lijntjes gaat. Dat klopt. Ik heb vrijwel alles in de praktijk geleerd, door te doen. Daarom werk ik op een heel eigen manier, onconventioneel dus. Ook de vele kunstboeken die lange tijd ongelezen door mij in de kast stonden, kwamen in die periode van pas en werden een bron van kennis en inspiratie.”
Rondstruinen
Ze herinnert zich nog de aanschaf van haar eerste oven, een bijzonder moment. Dat is ook ieder bezoek aan een glasgroothandel in Someren. “Daar kan ik uren rondstruinen, ik ben dan als een kind in een snoepwinkel”, glimlacht ze. “Als ik daar rondloop ontstaan de kunstwerken als het ware al in mijn hoofd. Het kan ook zomaar gebeuren dat ik met heel andere kleuren glas naar buiten kom dan die ik oorspronkelijk wilde kopen.” Ze legt dan uit dat het glas dat ze voor haar kunstwerken gebruikt geen alledaags glas is, zoals gebruikt in bijvoorbeeld ramen en deuren. “Ik gebruik bullseye glas. Kostbaar, maar wel van uitstekende kwaliteit.”
Achterkant
Ze noemt het goed beheersen van de oventechniek belangrijker dan het maken van het kunstwerk zelf. Zorgvuldigheid vindt ze essentieel. “Ik wil bijvoorbeeld dat beide kanten mooi zijn. Ja, elk werk heeft een achterkant, maar die vind ik net zo belangrijk als de voorkant, zelfs als het werk ergens plat op is bevestigd.” Alle kaders en standaards waarop haar werken zijn bevestigd worden gemaakt door Annekes huidige man, Henk Kempees. “Hij is docent techniek, ook heel creatief en steekt veel tijd in dat werk. Want neem van mij aan, over iedere standaard, iedere bevestiging wordt zo goed mogelijk nagedacht om het kunstwerk optimaal te laten uitkomen.”
Verbeterpunten
Ze begon zo’n twaalf jaar geleden met de glaskunst en is er inmiddels een jaar of zes professioneel mee bezig. Haar eerste podium kreeg ze bij Ptah Kunstadvies. “Vrienden brachten me in contact met eigenaren Paul en Jacqueline. Zelf zou ik dat op dat moment nooit hebben gedaan. Paul kwam kijken en vond mijn werk prachtig. Maar hij was ook zo eerlijk om verbeterpunten te noemen. Die ik ter harte heb genomen. Daardoor ben ik nog iets verfijnder gaan werken.”
Muziek
Leergierig als ze nog steeds is, heeft Anneke zich steeds verbeterd en zich nieuwe technieken eigen gemaakt. Zoals de dripping art, waarbij in het kunstwerk een soort glaskolken ontstaan. “Nee”, lacht ze, “dat ga ik niet verder uitleggen. Ik heb her en der inspiratie opgedaan en zo een eigen techniek ontwikkeld.” Inspiratie haalt ze uit van alles. Werkt ze in opdracht dan zijn de gesprekken die ze met haar opdrachtgevers heeft, eventueel in combinatie met een huisbezoek, voor een belangrijk deel maatgevend. Bij vrij werk laat ze de inspiratie opborrelen. Dan ga ik het atelier in, ruim eerst wat op of zo en dan komen er vanzelf ideeën.” Als ze dan aan de slag gaat, moet er muziek aan, hard en uptempo. “Dat zorgt voor een drive; ik ben dan erg productief. Veel van mijn werken zijn dan ook genoemd naar muziektitels.” Als voorbeelden van mensen uit het vak die haar inspireren noemt ze de Italiaanse glaskunstenaars Lino Tagliapietra – “naar diens filmpjes over hoe hij werkt kan ik uren kijken, fascinerend” – en Narcissus Quagliata – “bij hem zou ik wel een masterclass gevolgd willen hebben”.
Biënnale in Brabant
Inmiddels heeft Anneke klanten door het hele land en eveneens in het buitenland. Een belangrijke stap vindt ze zelf dat ze inmiddels een van de vaste kunstenaars is bij Van Loon Galeries in Vught. “Dat is echt een galerie met aanzien. Dus toen die naar aanleiding van wat foto’s die ik had gestuurd vroegen of ik met enkele werken voorbij wilde komen, was ik wel zenuwachtig. Dat ik vervolgens hoorde dat ze een expositie met 13 van mijn werken wilden organiseren zorgde wel voor een uitgelaten gevoel.” Dat was net voor corona, geeft ze aan. “Wel jammer, maar dankzij dat contact mag ik nu deelnemen aan de biënnale in Brabant, die door Van Loon Galeries wordt georganiseerd, weer een nieuwe en bijzondere stap in mijn carrière. Zo hoop ik de komende jaren nog wat stappen te zetten. Toch niet gek voor een boerendochter die ooit begon te hobbyen met glaskunst”, besluit ze met een glimlach.
