‘Het samen opruimen van zwerfafval versterkt ook de sociale band in een wijk’

7 juni 2021

In het laatste weekend van mei waren bewoners van de Straelseweg (verenigd in het initiatief Straelend Schoon) druk in de weer om het zwerfafval in hun buurt op te ruimen. Afgelopen weekend kwam een hele groep vanuit de Schilderswijk in Venlo-Noord samen om de handen uit de mouwen te steken en hun omgeving een schoner aanzien te geven. Daarbij werden ze geholpen door het team van Straelend Schoon.

Tekst en beeld: Rob Buchholz

Een mooi bewijs dat het opruimen van zwerfafval niet alleen bijdraagt tot een schonere leefomgeving, maar dat deelnemers ook het sociale aspect enorm belangrijk vinden. “Vergeet het belang van social media niet,” zo benadrukt Leo Aerts van Straelend Schoon. “Niet alleen buurtbewoners, maar heel Venlo kan zien wat er in bepaalde wijken gebeurt. Dat heeft een positieve uitwerking en stimuleert mensen om ook in eigen omgeving samen te komen en een schoonmaakinitiatief te starten. De gemeente faciliteert dit door onder andere vuilniszakken en prikstokken te leveren, maar ook door op afgesproken tijdstippen de vuilniszakken op te halen.”

Mohammed El Moukadam

Oproep
En zo waren afgelopen zaterdag ruim tien vrijwilligers actief om in de Schilderswijk diverse soorten zwerfafval op te ruimen. Een initiatief dat eigenlijk al sinds september 2012 bestaat. “Soms zien of weten mensen nog niet eens meer dat wij dit doen,” zo laat Mohammed El Moukadam weten. Hij was negen jaar geleden al betrokken bij dit plan dat door Wel.kom in gang was gezet. “Er lag een oproep in de brievenbus om samen de wijk schoon te maken en mijn eerste reactie was: Yes, eindelijk wordt er iets positiefs in gang gezet in deze wijk. Ook al ben ik vier jaar geleden naar Venlo-Zuid verhuisd, ik kom nog steeds trouw meehelpen om deze buurt schoon te houden. Aan de ene kant hebben steeds meer mensen zich bij ons aangesloten, aan de andere kant moeten we ons realiseren hoe bijzonder de inzet van iedereen is. Zouden deze initiatieven niet bestaan, dan zou deze buurt er anders uit zien. Waardering is dus enorm belangrijk.”

Paul Lindner

Sociale aspect
De mensen van Straelend Schoon zijn sinds februari van dit jaar officieel begonnen met het schoonmaken van de eigen buurt. Zij zagen via Facebook dat in de omgeving van onder andere Frans Halsstraat en Paulus Potterstraat een soortgelijke groep actief was. Leo Aerts: “We hebben inmiddels diverse keren in eigen buurt het zwerfafval opgeruimd, maar ook in Arcen. Wij vonden het daarom een mooi idee om vandaag deze groep in de Schilderswijk te helpen. Wij weten uit eigen ervaring hoe belangrijk het is om de eigen omgeving schoon te houden. Zo hebben betrokkenen van Venlo Schoon op hun beurt ons meegeholpen. Het toont aan hoe belangrijk het sociale aspect is. Het gaat niet alleen om opruimacties, maar je leert veel andere mensen kennen, zeker uit de eigen wijk, maar ook van verder weg. Dat maakt dit soort initiatieven zo bijzonder. Er zijn zelfs al wandelgroepjes ontstaan uit initiatieven als deze.”

Groeiend probleem
In groepjes komen buurtbewoners bij elkaar om bijvoorbeeld één keer per maand anderhalf tot twee uur het zwerfafval op te ruimen. Volgens Paul Lindner van Straelend Schoon is dit een positieve ontwikkeling, maar helaas nog niet voldoende. “Het probleem van zwerfafval is in de loop der jaren enorm toegenomen. Als iemand uit de buurt dus besluit om tijdens een vrij uurtje zelfstandig met prikstok en vuilniszak op pad te gaan dan juichen we dat zeker toe. Gelukkig gebeurt dat ook, want zoals gezegd: een keer per maand is te weinig.” In de loop der jaren hebben vrijwilligers van beide initiatiefgroepen de gekste voorwerpen op straat aangetroffen: matrassen, tv’s, deuren, winkelwagentjes, frituurpannen, autobanden, vogelhuisjes et cetera. “Mensen laten de meest uiteenlopende spullen op de gekste plaatsen achter.”

Leo Aerts, Roxanne Knickelbein, Esmee Schellekens en Mirjam Havlicek

500 kilo glas
Toen Roxanne Knickelbein en Mirjam Havlicek eind 2020 hun eerste ronde door de Schilderwijk maakten troffen ze op één plek zeker 500 kilogram glas aan. Daarvan werd melding gemaakt bij de gemeente. Roxanne: “Wij zagen de oproep om mee te doen en ik merkte dat zelfs mijn zoontje direct enthousiast was om mee te doen. En nu een half jaar later kan ik inderdaad zeggen: het is meer dan alleen schoonmaken. Je werkt met een leuke groep mensen uit eigen omgeving aan een mooi initiatief, dus ontstaan er inderdaad leuke contacten.” Esmee Schellekens voegde zich in februari bij deze groep. “Wij proberen tevens om mensen op hun gedrag aan te spreken. Zo maak je ze bewust hoe belangrijk een schone wijk is. Na een ronde van anderhalf uur schoonmaken hebben we soms wel 25-30 zakken vol afval. Het toont aan dat het nog steeds nodig is.”

Kwestie van opvoeden
Mohammed El Moukadam weet dat er inmiddels ook in Venlo-Zuid een soortgelijk initiatief is opgestart. “Mensen vinden het steeds belangrijker dat hun eigen buurt schoon blijft. Door initiatieven als deze wordt het zichtbaar in de wijk en kun je gedrag veranderen.” Paul Lindner voegt daar aan toe: “Het is een kwestie van opvoeden. Neem je afval mee naar huis en ruim je het daar op of gooi je het gewoon op straat? Nog te vaak denken mensen: iemand ruimt het wel op. Het gaat echter niet om een schone uitstraling of het milieu. Afval kan ook gevaarlijk zijn. Kijk eens hoeveel sigarettenpeuken er nog op straat liggen. Daarin zitten giftige stoffen. Honden en andere dieren hebben daar geen weet van en nemen het toch in de mond. Misschien doen kleine kinderen wel hetzelfde? De iets oudere kinderen worden zich op deze manier in ieder geval bewust van een schone wijk. Zij zijn gelukkig al enthousiast om mee te helpen. Een aantal loopt wel eens mee en laat dan aan hun ouders zien wat ze allemaal voor afval aantreffen in de eigen buurt. Zoals gezegd: het is een kwestie van opvoeden.”

Na afloop van een opruimactie komen de deelnemers samen voor een kopje koffie met gebak, beschikbaar gesteld door Jumbo Benders of Broekmans. Johan Nas laat weten dat hij trots is op de Schilderswijk. “Ik doe al vanaf het begin mee en heb dit initiatief zien groeien. Steeds meer mensen helpen met het opruimen van zwerfafval. Men is zich er meer van bewust dan tien jaar geleden. Het verschil met toen is enorm. In 2012 lag overal klein en groot afval. In de loop der jaren is dat echt beduidend minder geworden. Dankzij dit initiatief.”

Bekijk ons magazine

Blader door onze artikelen in Venlovanbinnenstad