VenloVanbinnen keek sinds enige tijd al wat vaker over de grens om te berichten over interessante evenementen en dergelijke die bij onze Duitse buren plaatsvinden, omdat we denken dat onze lezers daar interesse in hebben. Naast Nettetal doen we dat vanaf nu eveneens in Krefeld en Mönchengladbach. In laatstgenoemde plaats is in Museum Abteiberg momenteel een interessante expositie over expressionistische kunstwerken uit de collectie Walter Kaesbach (1879 – 1961) te zien. De komende weken zijn er regelmatig rondleidingen, de eerste op 12 maart.
Beeld: Achim Kukulies (Erich Heckel, Flandrische Ebene, 1916, Museum Abteiberg Mönchengladbach, © VG Bild-Kunst, Bonn 2022)
VenloVanbinnen blijft vooral artikelen plaatsen over de kern Venlo, de bedrijventerreinen en de Brightlands Campus. Maar omdat onze lezers ook interesse hebben in evenementen op het gebied van kunst, cultuur en toerisme oriënteren we ons op dat vlak wat breder, mede omdat de informatie over wat er bij onze Duitse buren te doen is niet altijd goed te vinden is. Zo willen we de lezer vandaag graag wijzen op een bijzondere expositie met expressionistische kunstwerken die sinds december 2022 (tot en met 7 januari 2024) plaatsvindt In Museum Abteiberg in Mönchengladbach en de rondleidingen die naar aanleiding daarvan de komende periode worden georganiseerd.
Ontaarde kunst
Walter Kaesbach (1879 – 1961) legde op 9 december 1922 de basis voor een museum voor hedendaagse kunst in Mönchengladbach. Op die dag werden 97 expressionistische kunstwerken gepresenteerd die Kaesbach, doctor in de kunstgeschiedenis, vriend en mecenas van kunstenaars als Erich Heckel en Christian Rohlfs, museumdirecteur in Erfurt en directeur van de Kunstacademie Düsseldorf, van 1924 tot zijn ontslag door de nationaal-socialisten in 1933, aan zijn geboortestad had geschonken. Daarmee kwam de stad op gelijke hoogte met andere centra van de avant-garde. In 1937 namen de nationaal-socialisten de collectie in beslag als ‘ontaarde kunst’. Sindsdien wordt een groot deel ervan als verloren beschouwd.
Relatief klein
Museum Abteiberg doet al enkele jaren onderzoek naar de herkomst van Kaesbachs collectie. Deze collectie klassieke moderne kunst, die tegenwoordig relatief klein is, werd voornamelijk aan het eind van de jaren vijftig en in de jaren zestig verworven. De documentatie van de verwerving van de schilderijen, beeldhouwwerken en grafieken in de naoorlogse periode was in veel gevallen onvolledig. Sinds 2016 worden vooral de ‘biografieën’ van deze werken systematisch onderzocht, met financiering van het Duitse Centrum voor het verlies van cultuurgoederen in Maagdenburg, om een mogelijke inbeslagname door de nazi’s te kunnen uitsluiten.
Tijdens de rondleiding wordt naast de overgebleven en heroverde werken van de Kaesbach-stichting onder meer ingegaan op de resultaten van het uitgebreid onderzoek naar de herkomst van nieuwe aanwinsten uit de late jaren vijftig en zestig. De achterzijde van het schilderij ‘Vrouwelijk naakt in het groen’ (1914/15) van Ernst Ludwig Kirchner zal worden gebruikt om het herkomstonderzoek te illustreren.
Rondleiding met Ulrike Engelke, zondag 12 maart, 11.30 uur en latere data (zie ook de website). Het trefpunt is de kassa van het museum. Graag aanmelden via https://service.museum-abteiberg.de
