VenloVanVruuger: Ramp in Blerick

De Corona-crisis – hoe ingrijpend ook voor velen – is niet de eerste ramp die onze streek trof. Op 20 december aanstaande is het precies 78 jaar geleden, dat meerdere huizen aan de Maasbreesestraat in Blerick werden verwoest door een enorme explosie. Het was niet de eerste keer dat tijdens de Tweede Wereldoorlog bommen vielen in onze gemeente, maar deze explosie was ongekend qua slachtoffers en aangerichte schade. In de uren na de inslag om 20.09 werden liefst 17 slachtoffers geborgen uit de puinhopen. De families Peeters en Amendt waren het zwaarst getroffen. Het drama maakte diepe indruk op de bevolking: met inzamelingsacties en collectes probeerde men de getroffenen zoveel mogelijk te helpen.
Tekst: Marcel Hogenhuis | Beeld: Leon Vrijdag, collectie Marcel Hogenhuis

Al gauw werd volop gespeculeerd over de oorzaak van deze ramp. ‘Verdacht’ was de snelle aanwezigheid van Duitse militairen. ‘Vreemd’ was ook het kabaal van het projectiel en dat de sirenes van het luchtalarm pas klonken na de bominslag. Helaas werden de verbijsterde stadsgenoten niet wijzer van de Nieuwe Venlosche Courant. Die krant meldde op dinsdag 22 december over ‘lukraak afgeworpen bommen van een Engelsch vliegtuig boven een plaats in het oosten des lands.’, meer stond de Duitse censuur niet toe. Geen wonder dat het geruchtencircuit overuren draaide…


Pas laat 1944 diende zich een verklaring aan voor de ramp die Blerick had getroffen. Na de bevrijding van Blerick door Schotse troepen, hadden deze de Blerickse bevolking geëvacueerd naar veiliger geachte regio’s rond Eindhoven en zelfs Aalst in België. Daar waren zij regelmatig getuige van voortijdig neerstortende Duitse V-1’s, vliegende bommen die voor Antwerpen bedoeld waren. Het ronkende geluid van de V-1, de enorme explosie met luchtdrukgolf, het kon niet anders of de bom in Blerick twee jaar eerder ‘moest’ ook een V-1 zijn geweest. Die verklaring paste ook bij de snelle aanwezigheid van Duitsers op de rampplek: zij wilden natuurlijk de sporen van hun misdaad verbergen. Zaak gesloten zou je denken, maar…

Alle V-wapendeskundigen weten dat de eerste lancering van de V-1 pas op Kerstdag 1942 plaatsvond, niet bij Venlo maar in het verafgelegen Peenemünde aan de Duitse Oostzeekust. Daar werd in de diepste geheim gewerkt aan nieuw wapentuig zoals de V-2 raket en… de V-1. In december 1942 verkeerde de wispelturige V-1 nog in de testfase.

Als het dan geen Duitse V-1 kan zijn, wat kwam dan wel terecht aan de Maasbreesestraat? Op de avond van 20 december 1942 waren 232 Britse bommenwerpers onderweg om Duisburg te bombarderen. Op de heldere winteravond was de grote binnenhaven van Duisburg gemakkelijk te vinden. Vanaf 19.45 vielen de eerste bommen, daaronder ook veel luchtmijnen, dunwandige bommen van 4000 pond en 2000 pond. Uitgebreid onderzoek leidde me naar één bommenwerper, die qua bomlading, afwerptijd en vliegsnelheid een luchtmijn boven Blerick kan hebben verloren op de terugweg. Ik hou u nog even in spanning…