Het was een bijbaantje bij Hanos dat oud-Venlonaar Job de Swart op het pad van de wijn bracht. In eerste instantie een zijpad, maar al snel werd de fascinatie groter en groter. Sinds augustus 2018 mag hij zich Master of Wine (MW) noemen, een bijzonder prestigieuze titel die in Nederland nog door slechts twee anderen gedragen wordt.
Tekst: Jac Buchholz | Beeld: Dennis Vloedmans
Hij komt nog regelmatig en met plezier in Venlo, geeft Job de Swart al snel in het gesprek aan. Vanwege familie en vrienden, maar ook omdat hij de stad nog altijd in zijn hart draagt. Hij ging naar de Martinusschool, vervolgens naar het Marianum en besloot daarna te gaan studeren, Internationale Bedrijfskunde aan de Universiteit Maastricht. Met als doel een mooie baan bij een multinational. Het liep anders.
Bourgondisch
Job lacht: “Ik had in die tijd een bijbaantje als orderpicker bij Hanos. Op de wijnafdeling werkte een collega met wie ik het goed kon vinden. Dus vroeg ik of ik daar op zaterdagmorgen mee kon helpen.” Die collega opende hem de ogen voor de wereld van het Bourgondisch genieten, het goede leven, legt Job uit. “Bovendien kreeg ik regelmatig vragen van klanten over wijn. Dus wilde ik daar meer over weten en besloot naast mijn studie het wijnbrevet te halen en daarna de opleiding tot Vinoloog van de Wijnacademie te volgen.”
Stage
Nog altijd niet met het idee om van de wijn zijn professie te maken. Dat veranderde toen hij stage kon lopen aan de wijnbouwfaculteit van de bekende University of California, Davis. “Het was een uitwisselingsproject en ik zag het als een enorme kans me nog verder te verdiepen in alles wat met wijnbouw te maken heeft. Ik heb me daar toen als vinoloog en aspirant-wijnmaker naar binnen kunnen kletsen.” Hij vond het een bijzondere ervaring maar merkte dat het leven van wijnboer niet echt voor hem was weggelegd. “Ik wilde ontdekken wat er in de wereld speelde. Met een eigen wijngaard word je daar in beperkt.”
Combinatiefunctie
Wel wist Job dat hij nu definitief de wijnwereld in wilde. Hij werkte onder meer in de wijnkelder van prestigieuze domeinen als Château Giscours (Bordeaux) en De Toren (Stellenbosch). In 2010 volgde hij de Diploma Course aan het Britse Wine and Spirit Education Trust. Inmiddels verhuisd naar Arnhem, waar zijn vriendin al woonde, was hij aan de slag gegaan bij Les Généreux, een samenwerkingsverband van wijnhandelaren, waaronder Vinoteca Lina in Venlo. “In de beginjaren had ik een combinatiefunctie: ik stond in de winkel van Ton Schaapveld, de eigenaar van Les Généreux, en deed tevens inkoop. Op dat laatste ben ik me steeds meer gaan toeleggen en zo werd ik een van de twee inkopers van de organisatie.”
Zware studie
En toen kwam 2011, het jaar waarin hij besloot aan de opleiding Master of Wine te beginnen. “Omdat ik mijn kennis verder wilde verbreden.” Hoewel hij zich realiseerde dat hij voor een behoorlijke opgave stond, had Job de verwachting de titel binnen een paar jaren te behalen. Het duurde echter langer dan gedacht. “Nee, ik heb de studie nooit onderschat, wist dat het zwaar zou zijn. Maar zwaarder dan ik had verwacht. Het is een meerjarig programma, in het Engels, waarbij alle aspecten van wijn en het wijn maken voorbij komen. Blinde proeverijen, het schrijven van essays, kennis opdoen van de wijnbouw, het wijn maken, het bottelen, de marketing, noem maar op. Het slagingspercentage is dan ook heel laag. Van alle deelnemers slaagt jaarlijks zo’n acht à negen procent. En vrijwel niemand slaagt in één keer. Bovendien ben ik toen onze eerste dochter werd geboren ook een tijdje gestopt. Nadien heb ik regelmatig met mijn vriendin overlegd of ik al dan niet zou doorgaan. Je moet echt enorm veel van je tijd in die studie investeren. Niet voor niets ben ik een dag minder gaan werken.”
Betere gewasbescherming
In 2018 wist hij de studie toch succesvol af te ronden en sinds augustus van dat jaar mag hij zich Master of Wine noemen, een titel die naast hem slechts twee andere Nederlanders dragen. Een titel ook die vooral in Engelstalige landen enorm aanspreekt maar in Nederland nog niet zo bekend is. Wat betekent het zoal voor hem? “Zoals gezegd heb ik mijn kennis enorm kunnen verdiepen en kan ik me op een heel brede wijze met wijn en de wijnbouw bezighouden. Van wat er speelt in de wijngaard en wijnkelder tot marketing, het bottelen en invloeden van het weer. Zo ben ik naar aanleiding van mijn Master of Wine-scriptie samen met ICT-bedrijf HydroLogic bezig met het ontwikkelen van een app die aangeeft hoe groot de kans op een schimmelinfectie in een wijngaard is. Die kan onder meer bijdragen aan een betere gewasbescherming.”
Proefflessen
Als Master of Wine krijgt Job er allerlei andere taken bij. Het schrijven van artikelen, aanwezig zijn bij proeverijen en het begeleiden van studenten en doorgeven van kennis. “Het delen van kennis vind ik een van de leukste nieuwe aspecten. Daar ga ik de komende jaren veel aandacht aan besteden.” Naast zijn eigenlijke werk, als inkoper geeft hij aan. Werk dat vanwege Covid momenteel heel anders wordt ingevuld. “Reizen is er niet bij – mijn doelgebieden zijn het zuidelijk halfrond en de Duitstalige landen – en het bezoeken van beurzen evenmin. Dus overleg je veel via video en laat je proefflessen toesturen. Maar dat is niet ideaal; het liefst breng je een bezoek aan een wijngaard. Dan leer je de wijn en wijnmaker veel beter kennen.”
Inheemse druivensoorten
Tot slot, voor de liefhebbers, welke wijnen of wijnlanden gaan zich de komende jaren nadrukkelijk profileren? “Ik verwacht een opkomst van inheemse druiven. Neem een land als Griekenland, toch de bakermat van de wijn, land met een eeuwenlange wijntraditie. Maar voor veel wijndrinkers nog redelijk onbekend. Ik denk dat Griekse wijn, gemaakt van eigen druivenrassen, de komende jaren steeds meer in trek zullen zijn. Datzelfde geldt voor een land als Portugal. Ook mooie, inheemse druivensoorten waarvan heel mooie wijnen worden gemaakt. Nee, vlak de traditionele landen zeker niet uit, maar ik verwacht de komende jaren heel mooie verrassingen op wijngebied uit landen die nu nog niet voor de hand liggen, maar al laten zien dat er heel goede wijnen worden gemaakt.”