Als je de kranten er op naslaat deze dagen, lijkt elke citymarketeer of biz-voorzitter bezig te zijn met het tegengaan van leegstand. In de ene stad wordt er voor gekozen om het winkelcentrum te verkleinen, een minder groot gebied met hetzelfde aantal winkels zou immers meer gevulde vierkante meters moeten veroorzaken, in de andere stad gaan ze juist aan de slag met acquisiteurs om formules te interesseren voor een vestiging in de winkelstraten die steeds meer slechts straten zijn. Ik las zelfs van een initiatief om scholen te vestigen in de inmiddels langdurig leegstaande panden van voormalige warenhuizen om er maar een invulling aan te geven. Alles beter dan leegstand, zo lijkt het devies.
Tekst: Rogier Knipscheer | Beeld: Peter Janssen
In de ene stad is het de biz-voorzitter die zijn plan trekt. In de andere gemeente zijn dat een heel stel belanghebbenden, zoals in Venlo waar ondernemers, vastgoedeigenaren en zelfs de gemeente samen optrekken in hun Don Quichot-achtige strijd waar de leegstand voor molens staat. Hoe het ook gebeurt, ik heb in alle verhalen de belangrijkste partij niet zien passeren: de consument.
Het is natuurlijk een kip-en-ei-verhaal. En in dit geval de negatieve versie hiervan want wat verdwijnt er eerder, de kip of het ei? In winkelstraattermen: is het de leegstand die de consument uit de straten weert, of veroorzaakt het wegblijven van de consument de leegstand? Of andersom: zorgen meer winkels automatisch voor meer consumenten, of zorgen meer consumenten juist voor meer winkels?
Ik moet eerlijk zeggen dat ik het niet weet, net zoals ik niet kan vertellen wat er eerder was, de kip of het ei. Zonder kip geen ei, zonder ei geen kip immers. Maar één van die twee is belangrijk. Of eigenlijk beiden, want zonder de één zou de ander in elk geval niet bestaan. Vreemd vind ik het dan ook dat in alle overleggen, met gemeenten, vastgoedeigenaren en ondernemers, de consument daarin niet vertegenwoordigd is. Omdat we wel weten hoe de consument denkt, is de vermoedelijke reden; omdat we naast gemeente, vastgoedeigenaren en ondernemers ook zelf consument zijn. Maar onze rol is vertroebeld, zoals mijn beeld uiteraard ook niet zuiver is. Ik heb een belang in de binnenstad en vind daarom dat zoveel mogelijk consumenten door die straten moeten wandelen en de winkels frequenteren.
Dat dat in de afgelopen decennia in mindere mate gebeurt, is zorgelijk, op meerdere fronten. Voor een stad, voor ondernemers en voor vastgoedeigenaren. Dat we met alle betrokkenen gaan proberen het tij te keren is nobel, maar neem dan ook álle betrokkenen in het proces mee. De consument is geen gemakkelijke partij, is niet verenigd, maar daarmee niet ontegenzeggelijk één van de belangrijkste spelers. De kip of het ei… Ik weet het niet, maar ik weet wel dat het onmogelijk is om een van de twee te negeren.
