Een van de telkens weer terugkerende thema’s op social media zijn foto’s van zwerfvuil in alle soorten en maten. Of het nu lege blikjes, pizzadozen en frietbakjes in de openbare ruimte zijn of oude meubels, kleding en lege flessen die in de buurt van ondergrondse containers worden gestort, het zorgt al jaren voor veel overlast en ergernis. Wie de daders er op aan spreekt loopt echter kans op een agressieve benadering.
Tekst: Rob Buchholz | Beeld: VenloVanbinnen
De daders die rommel achterlaten in de buurt van ondergrondse containers zijn vaak niet eens buurtbewoners, zo laat een ondernemer uit de omgeving Leutherweg/Maagdenberg weten. Uit angst voor wraak en agressieve reacties blijft hij liever anoniem. “Een buurtbewoner heeft het zelf een keer meegemaakt. Er kwam een auto met aanhangwagen vol rommel. Alles werd rondom de ondergrondse container gepleurd. Toen de buurtbewoner naar buiten liep om de mensen er op aan te spreken, werd hij nog net niet in elkaar geslagen. Dat is de mentaliteit van een kleine groep mensen anno nu. Wie die mensen zijn? Laat ik het zo zeggen: geen traditionele Venlonaren.”
Openbare stortplaats
Bureaustoelen, matrassen, lege flessen, complete huisraad. Het zijn een paar voorbeelden van afval die regelmatig bij de ondergrondse containers op diverse plekken in Venlo zijn te vinden. “Soms krijg je het idee dat ze hun hele flat hebben leeggeruimd. Waarschijnlijk denken zij dat een ondergrondse container een openbare stortplaats is,” aldus de ondernemer. “Tenminste, zo probeer ik mij dan in hun denkwijze in te leven. Een normaal mens met een beetje fatsoen en kennis van de situatie doet zoiets toch niet?” Met de gemeente heeft hij regelmatig contact over dit probleem gehad. Tot een passende oplossing is het echter nog niet gekomen. “Ze zeggen dan: we gaan er naar kijken en op enig moment wordt de rommel ook opgeruimd, maar een week later ligt het vaak weer vol grof vuil en volle vuilniszakken. Mensen denken blijkbaar: ach, het wordt toch wel opgeruimd.”
Niet geregistreerde bewoners
Of hij zelf een oplossing weet? Hij zucht en haalt zijn armen omhoog. “Zeg het maar. Nee, ik weet het niet. Het is de mentaliteit van een kleine groep mensen. Camera’s om de dader vast te leggen? Ja, die zouden hier moeten hangen. Alleen zie ik ze niet. Of is dat juist de bedoeling?” Het deponeren van vuilniszakken naast de container is volgens hem een even zo groot probleem. “De container functioneert gewoon. Diverse omwonenden die wekelijks hun afval wegbrengen kunnen er met een pasje gebruik van maken. Maar er zijn in de buurt ook een aantal panden waar volgens mij mensen wonen, die nergens geregistreerd staan. Waarschijnlijk hebben die ook geen pasje voor die containers.”
Anoniem rommel achterlaten
Rob Pijpers is voormalig raadslid namens de VVD. Voor hem is zwerfvuil en alle andere vormen van afval ergernis nummer één. “Ik erger mij kapot. Het is goed dat dit onder de aandacht wordt gebracht. Twintig jaar geleden waren we nog de Groenste Stad van Nederland. En nu schaam ik mij rot als familie uit andere delen van het land naar Venlo komt en mij aanspreekt op de rommel in bermen en parken. Mensen er op aanspreken? Ja, dat doe ik eigenlijk altijd. Sommigen zien dan wel hun fout in, maar je loopt net zo makkelijk kans om agressief benaderd te worden. Het is een kleine groep die het voor de massa verpest.” Pijpers is zelf woonachtig in Blerick, maar stoort zich enorm aan het zwerfvuil op openbare plekken zoals het Julianapark of rondom de Maasboulevard in het stadsdeel Venlo. Dat is volgens hem een ander probleem. “In wijken zijn zaken nog wel te regelen. Zo hebben we rondom het Lambertusplein een soort van werkgroep onder de naam Papa’s Poetsen Pleinen. Een keer per 10 weken ben je dan met een andere buurtbewoner aan de beurt om het plein en omgeving schoon te maken. De gemeente haalt dan de volgende dag de vuilniszakken met rommel op. Het probleem in en rondom het Julianapark of de Maasboulevard is, dat niemand zich verantwoordelijk voelt. Dan is het makkelijker om anoniem blikjes of chipzakken in het gras achter te laten. De kans dat iemand je betrapt is bijzonder klein. Maar om eerlijk te zijn: ook daar kan ik met mijn verstand niet bij. Wie netjes is opgevoed, ruimt zijn of haar rommel toch gewoon op? Helaas denkt een klein groepje mensen daar anders over. Die hebben naar mijn mening een mentaliteitsprobleem.”
Verantwoordelijk maken
Dé oplossing bestaat volgens Pijpers niet. Handhaven is volgens hem sowieso lastig. Ooit luidde bij de Venlose gemeenteraad het credo: ‘loslaten en vertrouwen hebben in de mensen’. Inmiddels is duidelijk dat dit niet voor iedereen geldt. “Waarschijnlijk moeten we van onderaf beginnen. Bijvoorbeeld leerlingen op scholen vaker met het probleem confronteren. Ja, de jeugd is zeker een groep die nog niet de verantwoordelijkheid voelt om altijd en overal hun rommel op te ruimen. Als wij met de voetbalvereniging op kamp gaan, maken we op dag één duidelijke afspraken. Ook over afval. Wij zeggen tegen de deelnemers: bewaar het afval zo lang in je jaszak of geef het aan een leider, maar gooi geen rommel op straat of in de natuur. Opvoeden begint thuis, maar ook op andere plekken kun je jongeren sturen. Denk aan scholen en sportverenigingen. Er is een gezamenlijk belang bij dit probleem maar ook een gezamenlijke taak. We moeten niet zomaar denken: het komt wel goed. Want als niemand iets zegt of dit probleem oppakt, dan komt het niet goed.”
Aandacht van de gemeente
De gemeente erkent het probleem van de diverse vormen van afval. Volgens een woordvoerder hebben alle vormen nog steeds de aandacht. “We hebben gemerkt dat tijdens de afgelopen coronaperiode veel mensen hun eten ergens konden afhalen, maar op straat moesten opeten omdat horecazaken geen gasten mochten toelaten,” zo laat een woordvoerder weten. “Te vaak nam men niet de moeite om het afval fatsoenlijk in prullenbakken te deponeren. Dat zorgde voor een toename van klein zwerfvuil. Daar heeft de gemeente op ingespeeld door extra vuilnisbakken in het centrum te plaatsen.” Dan is er nog het probleem van illegaal dumpen van afval naast de ondergrondse containers. “Wij proberen altijd te achterhalen of er in zakken of dozen een adres van de dader te vinden is. Als we de bewuste persoon weten te traceren, krijgt deze echt een fikse boete.”
Wat betreft het deponeren van grote hoeveelheden huisraad rondom de ondergrondse containers zegt de woordvoerder het volgende. “Ten eerste is dat natuurlijk een vorm van asociaal gedrag. Misschien zijn er mensen niet in de gelegenheid om naar de stortplaats te rijden, maar juist daarom bieden wij als gemeente de mogelijkheid om voor slechts 12,50 euro de overbodige huisraad te laten ophalen. Alle vormen van afval hebben onze aandacht, maar de eerste verantwoordelijkheid begint natuurlijk bij de burger zelf. Ook burgemeester Scholten heeft zich recent nog duidelijk uitgesproken tegen allerlei vormen van illegaal afval dumpen. Het is voor de gemeente onaanvaardbaar en blijft onder onze aandacht.”